به نقل از «جام جم آنلاین»

توان ایران روی ریل توسعه

تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۵۵۱۳۴

در همین خصوص خیرا... خادمی، معاون وزیر راه می‌گوید: چهار مسیر ریلی را در برنامه قرار داده بودیم. ۴۰۷ کیلومتر این طول مجموع مسیر‌های ریلی بود که یکی از آن‌ها در تبریز با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد. مورد بعدی پروژه‌ای بود که امروز به افتتاح رسید. دو پروژه دیگر رشت به کاسپین و اتصال استان اردبیل به شبکه ریلی کشور است که امیدواریم تا پایان سال به بهره‌برداری برسند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در هیچ سالی چه از نظر تعداد پروژه و چه از نظر طول پروژه‌های ریلی چنین پروژه‌هایی افتتاح نشده است. به همین دلیل قصد داریم در این گزارش به جزئیات روند اجرای این پروژه‌ها و فواید آن بپردازیم.
اتصال راه‌آهن شهرستان میانه به تبریز را شاید بتوان به‌عنوان قدیمی‌ترین پروژه حمل‌ونقل ریلی کشور قلمداد کرد به‌طوری‌که این پروژه ۲۲ سال پیش در اواخر سال ۱۳۷۹ آغاز شد، ولی فاز یک آن یعنی اتصال ریلی میانه به بستان‌آباد در سال ۱۳۹۸ به بهره برداری رسید. همچنین فاز دوم این پروژه یعنی اتصال بستان‌آباد به تبریز نیز در خردادماه سال‌جاری توسط رئیس‌جمهور به بهره‌برداری رسید. طول این پروژه ۲۰۳ کیلومتر است و طبق ارزش روز چیزی معادل ۶۰۰۰میلیارد تومان برای به‌بهره‌برداری‌رسیدن آن هزینه صرف شده است. هدف اصلی آن کاهش مسافت پایتخت به تبریز عنوان شده است به‌طوری‌که گفته می‌شود با بهره‌برداری از آن مسیر ۱۲ساعته تهران تا تبریز به ۷ الی ۸ ساعت کاهش یافته است. از طرف دیگر از درآمد ۲/۳هزارمیلیارد تومانی ترانزیت به‌وسیله این خط ریلی، حمل‌ونقل ۱۴میلیون تن کالا در سال، کاهش سوانح رانندگی و صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌توان به‌عنوان اهداف دیگر این طرح نام برد.

راه‌آهن همدان به سنندج

طول پروژه ریلی استان کردستان ۱۵۱ کیلومتر بوده و با احتساب خطوط ایستگاهی به ۱۷۷ کیلومتر می‌رسد که اتصال استان کردستان به شبکه ریلی کشور را برای نخستین‌بار فراهم می‌آورد که در دولت سیزدهم با ۱۲۰۰ میلیارد تومان هزینه‌کرد انجام شده است.
برای پروژه راه‌آهن همدان ــ سنندج اعتباری بالغ بر ۳۴۰۰میلیارد تومان هزینه شده است که اگر این اعتبار با قیمت روز محاسبه شود حدود ۱۶هزار میلیارد تومان خواهد شد.
صددرصد هزینه‌های به‌بهره‌برداری‌رسیدن این طرح در اواخر هفته گذشته توسط رئیس‌جمهور از منابع داخلی تامین شده است و گفته می‌شود در سال ابتدایی این طرح می‌توان شاهد جابه‌جایی ۳۰۰هزار مسافر از طریق آن بود، هرچند که این میزان در سال‌های آینده افزایش خواهد یافت.
از طرف دیگر باید به این نکته نیز اشاره کرد که عملیات اجرایی این پروژه ۱۸ سال پیش آغاز شده و تا قبل از دولت سیزدهم ۶۷درصد پیشرفت فیزیکی داشت، به‌همین‌دلیل اصلی‌ترین اقدامات در دو سال اخیر توسط دولت سیزدهم انجام شده است.
گفته می‌شود می‌توان با این خط ریلی ۵۰۰ هزار تن بار و کالا را جابه‌جا کرد، ولی برنامه‌ریزی شده در افق ۱۴۲۰ این میزان به سه‌میلیون تن کالا برسد.
از طرف دیگر از توسعه اشتغال‌زایی در منطقه، ترانزیت کالا، تسهیل مسافرت مردم، کاهش هشت‌برابری مصرف سوخت و توسعه زیرساخت‌های اقتصادی استان محروم کردستان به‌عنوان اهداف این طرح نام برده شده است.

راه‌آهن رشت به کاسپین

با وجود به‌بهره‌برداری‌رسیدن دو پروژه ریلی تبریز و کردستان، وزارت راه‌وشهرسازی اعلام کرده که دو پروژه ریلی دیگر نیز تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد که یکی از این پروژه‌ها راه‌آهن رشت به کاسپین به طول ۳۷ کیلومتر است.
راه‌آهن رشت ــ کاسپین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های ریلی کشور و تکمیل‌کننده کریدور‌های بین‌المللی است که از خلیج فنلاند شروع شده و به خلیج‌فارس و بندرعباس ایران ختم می‌شود.
 به عبارت دیگر، راه‌آهن رشت ــ کاسپین حلقه مفقوده کریدور ریلی خلیج فنلاند تا خلیج‌فارس است. این راه‌آهن همراه با راه‌آهن رشت ــ آستارا تسهیل‌کننده مبادلات بازرگانی از مبادی و مقاصد بندر فنلاند، هامبورگ آلمان، گرجستان با بنادر جنوب کشور ازجمله دهلی هند، کراچی پاکستان و بانکوک
تایلند است.
بااین‌حال این پروژه ریلی که از آن به‌عنوان بخش ابتدایی کریدور شمال به جنوب و اتصال خزر به خلیج‌فارس نام برده می‌شود، در سال ۱۳۸۵ آغاز شد و تا سال ۱۳۹۸ تنها ۳ درصد پیشرفت فیزیکی را به‌خود دید.
از توسعه کریدور شمال به جنوب، ترانزیت کالا بین ایران و کشور‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا خصوصا روسیه، حمل‌ونقل باری و مسافری استان گیلان به‌عنوان اهداف این طرح یاد شده و قرار است در دهه فجر شاهد به بهره‌برداری رسیدن آن باشیم.
گفتنی است نزدیک به ۳۰۰۰میلیارد تومان ارزش روز این پروژه بوده و ساخت این پروژه ریلی با استفاده از بودجه داخلی انجام شده است.

طرح ۱۸ ساله در مسیر پایان

این خط ریلی به طول ۱۷۵کیلومتر بوده و روند عملیات اجرایی آن از سال ۸۴ آغاز شد و قرار بر این بود تا این طرح در عرض پنج سال به اتمام برسد، اما تا چند سال گذشته شاهد روند لاک‌پشتی اجرای آن بودیم، به‌طوری‌که این پروژه تا به امروز چهار دولت را به خود دیده است. راه‌آهن میانه ــ اردبیل یکی از سخت‌ترین و درعین‌حال فنی‌ترین طرح‌های ریلی در دست اجرای کشور است که با هدف اتصال استان اردبیل به شبکه ریلی کشور، مراحل پایانی خود را طی می‌کند. این پروژه بیش از ۸۰درصد پیشرفت فیزیکی داشته و وزارت راه‌وشهرسازی قول داده که تا پایان سال از آن رونمایی کند.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: راه آهن خطوط ریلی ایران توسعه بهره برداری رسیدن راه آهن رشت پروژه ریلی ریلی کشور آغاز شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۵۵۱۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقش موثر ایران در کریدورهای بین‌المللی از اقدامات تا انتقادات

شرایط ژئوپلیتیکی کشورمان، ما را در یکی از مهم‌ترین موقعیت‌های کریدوری غرب آسیا قرار داده است به‌نحوی که، با تسریع در تکمیل مسیرهای ریلی می‌توانیم راه ارتباطی چین و هند با اروپا را از خاک خودمان برقرار کنیم و درآمد ارزی بیشتری را از حق ترانزیت و توسعه بازرگانی داشته باشیم.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، بدیهی است که مسیرهای ترانزیتی انتقال کالا در تجارت بین‌الملل از اهمیت فراوانی برخوردار است، به‌نحوی که کشورهای جهان در راستای حداکثرسازی سود تجاری خود به دنبال پرداخت کم‌ترین حق ترانزیت برای رسیدن بار به کشور مقصد هستند.

مسیرهای ترانزیتی ریلی برای انتقال بارهای داخلی و خارجی نسبت به سایر مسیرهای زمینی، هوایی و دریایی سریع‌تر و به‌صرفه‌تر است، در همین راستا همه کشورها با توسعه خطوط ریلی خود می‌خواهند مسیرهای ترانزیتی میان کشورها را از طریق خاک خودشان برقرار کنند، تا از طرفی مشمول دریافت حق ترانزیت شوند و امور بازرگانی خود را توسعه دهند.

ایران هارتلند ترانزیتی غرب آسیا

در همین راستا کشورهای منطقه غرب آسیا به‌دلیل موقعیت خاص ژئوپلیتیکی خود برای حمل‌ونقل بارها میان آسیا و اروپا، با یکدیگر رقابت می‌کنند. بر همین مبنا کشورمان به توسعه کریدورهای ریلی اهتمام ورزیده است، به‌گونه‌ای که مسیرهای ترانزیتی مهم کشورمان در کریدورهای شمال - جنوب و شرق - غرب تقسیم می‌شود.

ایران کوتاه‌ترین مسیر اتصال دریای خزر و خلیج فارس است، به همین دلیل در دوران بازی بزرگ قرن ۱۹، تمرکز اصلی انگلیس و روسیه بر کنترل بر ایران بود، در همین راستا کارشناسان به همین دلیل از ایران به عنوان قطب ترانزیت انرژی منطقه نام می‌برند.

راه ابریشم با قدمت ۲ هزار ساله، مجددا در سال ۲۰۱۳ توسط چین بر سر زبان‌ها افتاد، به‌نحوی که طرح راه ابریشم جدید یا طرح یک کمربند و یک جاده، یک طرح سرمایه‌گذاری در زیربناهای اقتصادی بیش از ۶۰ کشور جهان و توسعه دو مسیر تجاری «کمربند اقتصادی راه ابریشم» و «راه ابریشم دریایی» است.

توسعه راه‌آهن رشت - آستارا شرط باقی‌ماندن در طرح ابریشم

چین بزرگترین شریک تجاری ایران در سال ۲۰۱۸ بوده و ارزش تبادلات تجاری دو کشور به حدود ۳۵ میلیارد دلار رسیده است، این کشور بزرگترین واردکننده نفت کشورمان است که عضویت ما در سازمان شانگهای این همکاری‌ها را چندین برابر کرده است، در همین راستا مسیر مرکزی این شاهراه از آسیای مرکزی به ایران و خلیج فارس رسیده و از ترکیه و دریای مدیترانه گذر می‌کند.

در همین راستا، بهمن ۱۳۹۴ اولین قطار چین از قزاقستان و ترکمنستان وارد ایستگاه ریلی تهران شد، که نشان‌دهنده آمادگی کامل چین برای تأمین هزینه‌های زیرساختی ایران مربوط به این شاهراه از طریق بانک سرمایه‌گذاری آسیایی زیرساخت بود. بر این اساس، بارهای ترانزیتی از مرزهای شمال‌شرقی کشورمان وارد و از طریق مرزهای شمال‌غربی وارد ترکیه و اروپا می‌شدند.

با این حال عدم تکمیل برخی مسیرهای ریلی مانند رشت - آستارا در کریدور شمال - جنوب موجب اخلال در همکاری ایران در طرح ابریشم شده است، البته در این محور با طول ۱۶۴ کیلومتر به گفته مسئولان، تاکنون عملیات اجرایی ۱۲ کیلومتر از سمت آستارا و ۱۰ کیلومتر از سمت رشت آغاز شده است. به همین علت طرح ابریشم، مسیر جایگزین کاسپین ترانس را برگزید، مسیری که در آن کالای ترانزیتی از چین وارد قزاقستان شده و از دریای خزر، جمهوری آذربایجان و گرجستان به دریای سیاه و ترکیه می‌رسد و از آن‌جا وارد کشورهای اروپایی می‌شود.

کریدور بین‌المللی دیگری که ایران در آن نقش بسزایی دارد، مسیر ترانزیتی هندوستان - ایران - روسیه است که این سه کشور سال ۲۰۰۲ توافقنامه‌ای را امضاء کردند، که بار ترانزیتی از بندر عباس به منطقه قفقاز و در نهایت به روسیه برسد، به‌گونه‌ای که این مسیر ۲۲ روزه جایگزین راه ۴۰ روزه بار ترانزیتی از بمبئی به سنت پترزبورگ شده بود، اما همچنان نقص مسیر رشت - آستارا روند این فرایند را مختل کرده است.

لزوم راه‌اندازی محور ریلی چابهار - سرخس برای کریدور هند - ازبکستان

کریدور بعدی مسیر هندوستان به کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز از طریق بندر چابهار است، که این مسیر ترانزیتی نیز در دست اقدام است تا محور ریلی آن از چابهار به زاهدان، سپس به میلک برسد و از سرخس وارد ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان شود. در همین راستا از مسیر ۶۳۰ کیلومتری چابهار - زاهدان با تسهیلات صندوق توسعه ملی، بخش زاهدان - خاش به طول ۱۵۰ کیلومتر به بهره‌برداری رسیده است.

رقابت در این کریدور هم موجب شد، تا مقام‌های افغانستان، ازبکستان و پاکستان درباره ساخت راه‌آهن افغان‌ترانس در سال ۲۰۱۸ به توافق ابتدایی دست یافتند و در این مسیر کالاهای هندی از پاکستان و افغانستان وارد ازبکستان و قزاقستان می‌شود.

تراسیکا و آلتید دو کریدور مهم برای ایران

کریدور تراسیکا از دیگر مسیرهای ترانزیتی است که نخستین‌بار در سال ۱۹۹۳ در کنفرانسی در بروکسل با حضور وزرای تجارت و حمل‌ونقل هشت کشور (ارمنستان، جمهوری آذربایجان، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) به منظور حل مشکلات حمل‌ونقل و تجارت منطقه، مطرح شد و در ۲۰۰۹ ایران نیز به توافق‌نامه مربوطه پیوست، به‌گونه‌ای که شاخه جنوبی این کریدور از ایران معرفی شده است که از مرز ترکمنستان وارد ایران و سپس از طریق مرز بازرگان وارد ترکیه می‌شود.

کریدور آلتید جزو بزرگترین شبکه‌های ارتباطی بین‌المللی شامل سه کریدور شمالی، مرکزی و جنوبی است، که سال ۱۹۹۲ شکل گرفته و کریدور شمالی آن برای اتصال به اروپا از طریق قزاقستان و روسیه است، همچنین کریدور آلتید مرکزی دریای خزر، بندر ترکمن، باکو، ترکمنستان و اروپا را به هم متصل می‌کند و آلتید جنوبی شامل کشورهای ایران، ترکمنستان، بلغارستان و ترکیه است که به کشورهای اروپایی منتهی می‌شود.

بر اساس داده‌های گمرک، حجم ۱۴.۲ میلیون تنی ترانزیت سال قبل (۱۴۰۲) بالاترین مقدار ترانزیت خارجی در دو دهه گذشته بوده است، اگرچه ظرفیت ترانزیتی کشورمان بالغ‌بر ۸۰ میلیون تن است با این‌حال، فعال‌سازی استعدادهای ترانزیتی علاوه‌بر ایجاد درآمدهای کلان (سالیانه بیش‌از  ۸ میلیارد دلار) و کمک به رفع مشکلات ارزی، موجب چسبندگی اقتصاد جهانی به کشورمان نیز می‌شود.

انتهای پیام